Yığılca Arı Irkı  Özellikleri

Yığılca Arısı, Düzce'nin Yığılca ilçesinde keşfedilen  endemik bir arı ırkıdır. Bu özel arı, yüksek bal verimi, uysallığı, hastalıklara karşı direnci ve soğuk havaya dayanıklılığı gibi birçok üstün özelliği ile öne çıkmaktadır.

Düzce İli Yığılca ilçesi,   sanayi merkezlerine uzak ve ulaşımın zorlu olması nedeniyle dışardan arı girişinin yapılmadığı izole bir bölgedir.  Bu yüzden, bölge “SAKLI KENT” olarak anılmaktadır.

Yığılca ,  tabiatı  engebeli olup  dağlık bir arazi yapısına sahiptir.  Coğrafyası nektar çeşitliliği bakımından bir hayli  zengin olması nedeniyle  arıcılık için son derece elverişli imkanlara  sahiptir. Bu yüzden, yörede  nitelikli ballar üretilmektedir.

Yığılca’da arıcılık kültürü çok eskilere dayanır. Zaman içerisinde , bu bölgede coğrafya ve  flora yapısına uyum  sağlamış Anadolu  Arı Irkının  (Apis mellifera L.) bir ekotipi olan  “YIĞILCA ARISI” gelişmiştir. 

Yığılca  Bal Arısı,  kendine has morfolojik ve davranışsal özellik gösteren bir ekotip olarak giderek daha çok  talep görmektedir. Özellikle Düzce Üniversitesi'nde yapılan çalışmalar bu sürece öncülük etmiştir.

Yığılca Arısının Morfolojik Özellikleri

Doç. Dr. Meral KEKEÇOĞLU’ nun  yapmış olduğu bir çalışmaya göre Yığılca Bal Arısının  bazı Morfolojik Özellikleri şu şekilde belirlenmiştir;

• Ön kanat uzunluğu ortalama :  9.30 mm
• Arka kanat uzunluğu ortalama 6.60 mm 
• Femur uzunluğu: 2.81  mm
• Tibia uzunluğu:  3.23 mm 
• Basitarsus uzunluğu:  2.18 mm
• Basitarsus genişliği : 1.20 mm (Kekeçoğlu, 2007)  olarak belirlenirken  , 

• Bir başka çalışmada Yığılca Bal Arısının ortalama dil uzunluğu  6.419 mm olarak ölçülmüştür (B.Günbey, 2020).   
• Kanat genişliği 3.335 mm bulunurken , aynı çalışmada kafkas ırkı 3.187 mm çıkmıştır.
• Kanat uzunluğu 9.477 mm , kafkas ırkının kanat uzunluğu ise  9.313 mm olarak belirlenmiştir.  (B.Günbey, 2020)

Yapılan ölçümlere   göre    Yığılca arısının kanat uzunluk ve genişliğinin diğer ırklara göre daha uzun  olduğunun tespit edilmesi, bu arının normal bal arı ırklarına göre biraz daha fazla miktarda   bal taşıma kapasitesine sahip olabileceğini  düşündürmektedir (Kaynak). Bu hususta biraz daha kanıtlayıcı bilgilere ihtiyaç vardır.

Yığlıca Arısının Performans Özellikleri

• Yığılca arısı , çalışkan olup  bal verimi oldukça  yüksektir.  Yapılan bir araştırmada  Kafkas ve Anadolu Bal Arısı Irkı Melezleriyle karşılaştırılmış , bu ırklara göre  3 kat daha fazla bal ürettiği gözlemlenmiştir (Kaynak) 
• Az mevcutla çok bal yapma kapasitesine sahiptir
• Nektar akım döneminde kuluçka alanını iyice daraltarak yoğun bir şekilde bal depolar
• Soğuk kış günlerine dayanıklıdır
• Oğul verme eğilimi düşüktür. Çok sıkışmadıkça oğul vermek istemez. Oğul verdiğinde ise kalabalık oğul atar
• Oldukça uysal ve sakin bir arıdır
• Derin petek gözleri inşa ederek birim alanda daha çok bal biriktirir
• Yığılca bal arısı üzerinde yapılan seleksiyon çalışmaları sonucunda SOKMAYAN ARI diye  nitelendirilen bir ekotip geliştirilmiştir (kaynak)
• Kışa girerken  mevcudunu düşürür,  dolayısıyla bal stoğunu ekonomik kullanır
• Kışı geç  bitirmesine  rağmen  ,  ilkbaharda bir  anda gelişimini  hızlandırarak bal sezonuna maksimum düzeyde ulaşır
• Yığılca Bal üreticileri Birliği başkanı Mehmet  Çıracı   verdiği bilgiye göre ; Yığılca Arısı  çerçevelerdeki yumurta gözlerini normalden daha geniş örmektedir. Bu özelliğinden dolayı işçi arıları,  normallerine göre daha hacimli olmakta ve bal taşıma kapasiteleri de o oranda yüksek olmaktadır.  
• Hastalıklara karşı dirençlidir
• Güz mevsimi boyunca genç işçi mevcudunu korur ve kışa dinamik bir arı  popülasyonu ile girer

Yığılca Arısı Neden Önemlidir?

• Yığılca arısı, Türkiye'nin tescillenmiş 5. arı ırkıdır.
• Yüksek bal verimi ve üstün özellikleri ile arıcılıkta önemli bir yere sahiptir.
• Soğuk havaya dayanıklılığı sayesinde soğuk iklimlerde arıcılık yapmayı mümkün kılar.
• Hastalıklara karşı direnci arıcıların ilaçlama maliyetlerini düşürür.
• Uysallığı arıcılık faaliyetlerini kolaylaştırır.

Yığlıca Ana Arısı Fiyatları 

Gerçek Yığılca Ana Arısı bölgede faaliyet yürüten birlikler ve üreticilerden  tedarik edilebilir. Diğer yandan Düzce Üniversitesi Arıcılık Araştırma Geliştirme ve Uygulama Merkezi  ( DAGEM ) üretim çiftliğinden de Yığılca Ana Arısı  satın alınabilir.  Ana arı fiyatları zaman içinde değişkenlik gösterdiğinden net bir rakam verebilmemiz söz konusu değildir. 

Özet;

Yığılca Arısının Özellikleri:

• Morfometrik Özellikler: Yığılca arısının kanat uzunluğu ve genişliği diğer ırklara göre daha fazladır. Bu da ona daha fazla bal taşıma kapasitesi kazandırır.
• Performans Özellikleri: Yığılca arısı, az mevcutla çok bal yapma yeteneğine sahiptir. Kafkas ve Anadolu arı ırklarından 3 kat daha fazla bal ürettiği gözlemlenmiştir.
• Davranışsal Özellikler: Yığılca arısı oldukça uysal ve sakin bir arıdır. Oğul verme eğilimi düşüktür.
• Diğer Özellikler: Yığılca arısı derin petek gözleri inşa ederek birim alanda daha çok bal biriktirir. Hastalıklara karşı dirençlidir ve kışa dinamik bir arı popülasyonu ile girer.

Bol ve bereketli günler dileğiyle

Osman ALBAYRAK

ariciyim.com