Karniyol Arı Irkı Özellikleri

Karniyol Arı Irkı, Apidae familyasına ait bir arı ırkıdır, resmi adıyla Apis mellifera carnica. Bu arı ırkı dışında, ekonomik değeri yüksek diğer bal arısı ırkları da bulunmaktadır; bunlar arasında İtalyan, Kafkas, Avrupa Esmer ve Anadolu Irkları yer alır. 2022'de yapılan bilimsel çalışmalar, Yığılca arı ırkını bu listeye ekledi. Bununla birlikte, Kıbrıs ve Suriye arı ırkları düşük ekonomik değere sahiptir ve bu ırklara bağlı olarak birçok ekotip bulunmaktadır. Zaman içinde Karniyol arı ırkından da onlarca ekotip tespit edilmiştir.

Hangi arı ırkının daha başarılı olduğu sorusu, arıcılar arasında sıkça tartışılan bir konudur ve henüz kesin bir cevaba ulaşılmamıştır. Ancak, bugün ele alacağımız Karniyol Irkı, sunduğu performansla biraz daha öne çıkan ırklardan biridir.

Aslında, mükemmel bir arı ırkı diye bir şey yoktur ve olması da mümkün değildir. Ancak, mevcut arı ırklarının ve ekotiplerinin birbirlerine göre avantajlı veya dezavantajlı yönleri vardır. Bu durum, arıların performansını etkileyen genetik faktörlerin yanı sıra çevresel etkenlerden kaynaklanır. Bunlar arasında şunlar bulunur:

• Ana arının gelişim ve döllenme süreci,
• Ana arının yaşı,
• Mevsimsel ve coğrafi şartlar,
• Arıcının koloniyi yönetme becerisi gibi unsurlar, arıların performansını doğrudan etkiler.

Önerilen Makaleler

Aşağıda ki tabloda,  yapılan bir bilimsel çalışmaya göre bazı arı ırklarının özellikleri gösterilmiştir.

KARNİYOL ARI IRKI

Arı ırkları içerisinde yer alan Karniyol (Apis mellifera carnica) arı ırkı, diğer ırklara göre  pek çok üstün özelliklere sahiptir.

Ülkemizde de yaygın olarak bulunan bu ırkın çok sayıda farklı ekotipleri ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla bir arıcı karniyol ile çalışmaya karar verdiğinde çalışacağı ekotipin özelliklerini iyi bilmelidir. Lakin ekotipler arasında bile ufak tefek perfomans farklılıkları olabilir.

Karniyol Arı Irkının Menşei

Carniola bal arısı Avusturya Alpleri, kuzey Yugoslavya ve Tuna vadisinde ortaya . çıkmış olup, tüm balkan ülkeleri ve Türkiye başta olmak üzere Dünya’nın dört bir yanına yayılım göstermiş  bir arı ırkıdır. Örneğin,  Karniyol arısı Amerika’da en yaygın ikinci arı ırkıdır. Yine, Karniyol arısı Almanya’da arıcılar arasında oldukça popüler ve tercih edilen bir ırk durumundadır.  Elbette, bu veriler  karniyol arısının ne denli verimli ve tercih edilen bir ırk olduğunun göstergesi olarak kabul edilebilir.

Karniyol Arı Irkının  Anatomisi  

Karniyol bal arıları, İtalyan bal arısı ile yaklaşık aynı büyüklüktedir, 

Kitinleri gri ve koyu renklidir, vücutlarında daha açık renkli veya kahverengi renkli halkalar ve noktalar bulmak mümkündür. Karniyol ana arısı koyu renkli olduğundan kovan içerisinde bulmak zordur. Bu yüzden karniyol ile çalışacak olanlar, ana arının boyalı olmasına dikkat etmelidir.

Karniyol arı ırkı,  morfolojik olarak , İtalyan ve Kafkas arılarına çok benzemektedir. Daha çok italyan bal arılarına benzerliklerinden dolayı 'gri italyan bal arıları' olarak da adlandırılırlar. Özellikle  tüy uzunluğu ve renk kriterleri dışında vücut ölçüleri bakımından bu üç ırk arasında önemli bir fark olmamasına rağmen fizyolojik ve davranışsal özellikleri birbirinden oldukça farklıdır

Karniyol Arı Irkının  Üstün Özellikleri

• Karniyol bal arısı, genel olarak  nazik ve üretken olduğundan arıcılar tarafından çok sevilir.
• Diğer ırklara göre belki de en üstün  özelliği, erken ilkbaharda hızlı  çoğalarak bal sezonuna güçlü koloni ile girme fırsatı sunmalarıdır.
• Bal ve polen verimi oldukça yüksektir
• Bulunduğu şartlara, uyum becerileri çok iyidir. Farklı iklim, sıcaklık ve yeryüzü şekillerinde (dağlardan kentsel alanlara) çalışabilirler. Acil durumlarda kovanlarında 150 güne kadar kalabilirler.
• Karniyol ana arısı (Kraliçe), kuraklık veya sert kışlar durumunda, koloni güvenli olana kadar yumurtlamayı bırakmasını bilir, şartlar normalleştiğinde ise hızla  yumurta bırakır ve koloni diğer ırklardan daha hızlı gelişir(Kaynak).
• Karniyol kraliçesi oldukça verimlidir. Bu yüzden arıcısını mutlu etmesini iyi bilir
• Zararlı böceklere karşı savunma gücü yüksektir.
• Arıcılara karşı son derece uysaldır , çok fazla örselenmedikçe saldırmazlar
• Bu arılar, işçi popülasyonunu nektar mevcudiyetine göre ayarlama konusunda  ustadırlar. 
• Nektar akımı sona erdiğinde kuluçka üretimini makul seviyede dengelerler.
• Yağmacılığa ve diğer saldırılara karşı savunma mekanizmaları gayet başarılıdır.
• Karınları çok daha ince olmasına rağmen , neredeyse Batı Avrupa siyah arıları kadar büyük ve uzundur
• Karniyol arısının dil uzunluğu  6,5 - 6,7 ​​mm olup uzun bir dile sahip olduğu söylenebilir
• Bulunduğu ortama kolay adaptasyon sağlar
• Daha düşük mevcutla kışı geçirebilir
• Propolis ve  Bal tüketimi düşüktür
• Uzun kışları olan bölgeler için uygundur
• Polen ve nektarın bol olduğu dönemlerde hızla artarken, düşünce   nüfusunu buna  bağlı olarak düşürür
• Yavru ve kuluçka  hastalıklarına karşı dayanıklıdır
• Yön tayinleri güçlüdür. Yanlış kovana girmezler
• Sabahın erken saatlerinde ve akşam geç saatlerde serin ve yağışlı günlerde  yem    toplama özellikleri iyidir
• Karniyol işçi arıları diğer ırklara göre yaklaşık  % 12 oranında daha uzun  ömürlüdür. Kaynak: https://en.wikipedia.org/wiki/Carniolan_honey_bee)

Karniyol Arı Irkının Zayıf yönleri

Elbette hiçbir ırk mükemmel değildir. Karniyol arı ırkının da az da olsa olumsuz yönleri mevcuttur. Bunlar;

• Sıcak yaz havalarında daha düşük gelişme gösterebilir
•  Zor zamanlarda yağmacılık yapabilirler
• Siyah renkli olması nedeniyle, işaretlenmedikçe koloni içerisinde kraliçe arıyı bulmak zordur
• Erken ilkbaharda hızlı gelişim içgüdüsü nedeniyle , besin ihtiyacı yüksektir
• İlkbaharda hızla gelişmesi nedeniyle buna bağlı olarak oğul verme eğilimi artar

Osman ALBAYRAK

ariciyim.com